گروه توسعه-امید عباسی- تبدیل مکران به یکی از قطب‌های اصلی اقتصادی ایران در آینده نزدیک، یکی از مهم‌ترین برنامه‌ها و اولویت‌های جمهوری اسلامی است. تا پیش از این، مسئولان مختلف دولتی و نمایندگان مجلس درباره اهمیت اقتصادی ایجاد توسعه در مکران صحبت می‌کردند. حالا اما به نظر می‌رسد برنامه جدیدی برای چرخاندن نگاه‌های سایر کشورهای جهان به سوی منطقه مکران در حال اجراست. این موضوع را از سخنرانی روز گذشته عباس عراقچی، وزیر امور خارجه کشورمان در مسقط و در هشتمین کنفرانس وزرای خارجه کشورهای حاشیه اقیانوس هند می‌توان متوجه شد.
به گزارش روزنامه دریایی اقتصاد سرآمد، « نخست؛ تقویت اقتصادهای بومی و محلی، ایجاد اشتغال پایدار برای جوامع ساکن در این مناطق، دوم؛ توسعه زیرساخت‌های انرژی، با تأکید بر انرژی‌های تجدیدپذیر، سوم؛ تکمیل راهگذرهای بین‌المللی و تقویت مسیرهای مواصلاتی و چهارم؛ جذب سرمایه‌گذاری داخلی و خارجی، به‌عنوان نیروی محرکه توسعه اقتصادی». موارد ذکرشده ۴هدف کلیدی و راهبرد اصلی جمهوری اسلامی ایران برای توسعه مکران است که روز گذشته عباس عراقچی به تشریح آن‌ها در جمع وزرای خارجه کشورهای حاشیه اقیانوس هند پرداخت.
وزیر امور خارجه ایران در هشتمین کنفرانس اقیانوس هند گفت: سواحل مکران که قرن‌ها از ظرفیت‌های طبیعی و اقتصادی آن‌ها غفلت شده بود، امروز به یکی از اولویت‌های توسعه ملی تبدیل شده‌اند. «بهشت گمشده» مکران، امروز باید به قطب اقتصادی آینده ایران و منطقه بدل شود. عراقچی همچنین تصریح کرد: هیچ کشوری نمی‌تواند در مسیر توسعه اقتصادی خود تنها پیش برود. همکاری منطقه‌ای، کلید پیشرفت مشترک است. ایران با عضویت در انجمن کشورهای حاشیه اقیانوس هند و اجلاس نیروهای دریایی این سازمان، بر تعهد خود به چندجانبه‌گرایی و همکاری اقتصادی و امنیتی در منطقه تأکید دارد.
سیاست دریامحور در اولویت استراتژیک ایران
وزیر خارجه در بخش دیگری از سخنانش با تاکید بر اینکه امروز، جهان دستخوش تغییراتی بنیادین شده، گفت: سرعت تحولات اقتصادی و فناورانه، وابستگی کشورها به مسیرهای تجاری جدید و نیاز به امنیت و همکاری منطقه‌ای، بیش از گذشته اهمیت یافته است. در چنین شرایطی، دیگر نمی‌توانیم به مسیرهای سنتی و الگوهای قدیمی تجارت بسنده کنیم. ما باید آینده‌ای را طراحی کنیم که در آن، اقیانوس هند نه‌فقط یک مسیر ترانزیتی، بلکه یک قطب همکاری‌های راهبردی و اقتصادی باشد. این همان فلسفه‌ای است که در پس عنوان کنفرانس امسال، یعنی «سفر به افق‌های جدید مشارکت دریایی» نهفته است. این عنوان، نه‌فقط یک شعار، بلکه بیانگر یک ضرورت تاریخی برای همه کشورهای منطقه است. جمهوری اسلامی ایران با درک این تحول، سیاست «دریامحور» را در اولویت استراتژیک توسعه خود قرار داده است. کشوری که بیش از ۵۸۰۰کیلومتر خط ساحلی دارد، ۴۹۰۰کیلومتر آن در جنوب، در امتداد همین اقیانوس پهناور نمی‌تواند نسبت به آینده آن بی‌تفاوت باشد.
عراقچی با اشاره به اینکه توسعه اقتصاد دریامحور، تنها یک انتخاب برای ایران نیست، بلکه یک الزام است، خاطرنشان کرد: ما دریافته‌ایم که سواحل‌مان، نه‌فقط مرزهای طبیعی کشور، بلکه دروازه‌های اتصال ایران به اقتصاد جهانی هستند. از این رو، دولت چهاردهم جمهوری اسلامی ایران یک برنامه جامع و عملیاتی برای توسعه بنادر، حمل‌ونقل دریایی و ایجاد زنجیره تأمین منطقه‌ای تدوین کرده است. در این میان، سواحل مکران، جایگاهی ویژه دارند. این سواحل که قرن‌ها از ظرفیت‌های طبیعی و اقتصادی آن‌ها غفلت شده بود، امروز به یکی از اولویت‌های توسعه ملی تبدیل شده‌اند.
امنیت دریاها نباید ابزاری برای فشار
یا اعمال نفوذ باشد
رئیس دستگاه دیپلماسی کشورمان افزود: «بهشت گمشده» مکران، امروز باید به قطب اقتصادی آینده ایران و منطقه بدل شود. دولت جمهوری اسلامی ایران، با تکیه بر این راهبرد، چهارهدف کلیدی را برای توسعه این منطقه تعیین کرده است: نخست؛ تقویت اقتصادهای بومی و محلی، ایجاد اشتغال پایدار برای جوامع ساکن در این مناطق و حمایت از صنایع کوچک و متوسط که بتوانند در زنجیره تأمین منطقه‌ای ایفای نقش کنند. دوم؛ توسعه زیرساخت‌های انرژی، با تأکید بر انرژی‌های تجدیدپذیر. ما دریافته‌ایم که اقتصاد آینده، اقتصادی وابسته به انرژی‌های پایدار و پاک است. سرمایه‌گذاری در فناوری‌های جدید انرژی و کاهش وابستگی به منابع فسیلی، نه‌تنها از نظر زیست‌محیطی ضروری است، بلکه از نظر اقتصادی نیز به رقابتی‌ترشدن این منطقه کمک خواهد کرد. سوم؛ تکمیل راهگذرهای بین‌المللی و تقویت مسیرهای مواصلاتی. ایجاد شبکه‌ای از مسیرهای ریلی، جاده‌ای و دریایی که ایران را به دیگر کشورهای منطقه و فراتر از آن متصل کند، یکی از ارکان کلیدی سیاست دریامحور ماست. چهارم؛ جذب سرمایه‌گذاری داخلی و خارجی، به‌عنوان نیرو محرکه توسعه اقتصادی. هیچ اقتصادی بدون سرمایه‌گذاری پایدار رشد نخواهد کرد و ما از تمامی کشورهایی که در توسعه این منطقه مشارکت داشته باشند، استقبال می‌کنیم، اما هیچ‌یک از این طرح‌ها بدون امنیت پایدار محقق نخواهد شد. امنیت دریایی، امروز بیش از هر زمان دیگری، یک مقوله اساسی برای اقتصاد جهانی است. جمهوری اسلامی ایران، در کنار نقش اقتصادی و تجاری خود، مسئولیت تأمین امنیت دریایی را نیز برعهده دارد. نیروی دریایی ایران، با همکاری کشورهای منطقه، به‌طور مستمر در عملیات ضددزدی دریایی، مبارزه با قاچاق موادمخدر، جرایم سازمان‌یافته و تأمین امنیت کشتیرانی نقش‌آفرینی کرده است. ما بر این باوریم که امنیت دریاها نباید ابزاری برای فشار یا اعمال نفوذ قدرت‌های فرامنطقه‌ای باشد، بلکه باید نتیجه همکاری کشورهای منطقه باشد.
همکاری منطقه‌ای؛ کلید پیشرفت مشترک
وزیر امور خارجه در پایان سخنانش با تاکید بر اینکه هیچ کشوری نمی‌تواند در مسیر توسعه اقتصادی خود تنها پیش برود، خاطرنشان کرد: همکاری منطقه‌ای، کلید پیشرفت مشترک است. ایران با عضویت در انجمن کشورهای حاشیه اقیانوس هند و اجلاس نیروهای دریایی این سازمان، بر تعهد خود به چندجانبه‌گرایی و همکاری اقتصادی و امنیتی در منطقه تأکید دارد، اما در این میان، یک چالش مهم وجود دارد: برخی قدرت‌های فرامنطقه‌ای تلاش دارند تا از شکاف‌های سیاسی، اقتصادی و امنیتی در منطقه سوءاستفاده کنند و همکاری‌های طبیعی میان کشورهای منطقه را تحت تأثیر قرار دهند. ما نمی‌توانیم اجازه دهیم که رقابت‌های ژئوپلیتیکی قدرت‌های جهانی، آینده این منطقه را تعیین کند. تصمیم‌گیری درباره سرنوشت اقیانوس هند، باید توسط کشورهای این منطقه و برای منافع ملت‌های آن انجام شود. در پایان، بسیار خرسندم که این نشست در کشور دوست و برادر، عمان برگزار می‌شود؛ کشوری که همواره نماد تعامل، گفت‌وگو و دیپلماسی سازنده در منطقه بوده است. ما بر این باوریم که تنها از مسیر همکاری و اعتماد متقابل، می‌توان آینده‌ای پایدار برای ملت‌های منطقه رقم زد. امیدوارم این کنفرانس، سرآغاز فصل جدیدی از همکاری‌های دریایی و منطقه‌ای
باشد.
